16 feb 2022

kamilė česnavičiūtė zaaltekst door Katalin Herzog

 ‘ZIE DE MENS’, IN HET WERK VAN KAMILĖ ČESNAVIČIŪTĖ

 

De grote schilderijen van Kamilė Česnavičiūtė tonen composities van felgekleurde mensfiguren die in verschillende situaties verkeren. Soms gaat het om een enkele figuur, maar meestal om een groep, waarvan de leden een interactie met elkaar aangaan of als het ware langs elkaar heen leven. De figuren zitten een enkele keer op een stoel, vaker nog knielen, zitten of hurken ze op de grond. Hun lichaamsvormen komen compact en sculpturaal over, terwijl hun gezichten, handen en voeten meer gedetailleerd zijn. Ze bevinden zich in door kleuren of schetsmatige structuren weergegeven ruimtes, waarbij ze door dagelijkse gebruiksvoorwerpen vergezeld kunnen worden. Soms is het niet duidelijk of ze binnen dan wel buiten zijn en ze steken ook wel tegen een atmosferische of vlakke achtergrond af. 

            Het lijkt of deze figuren ons iets willen vertellen – te zien aan hun houdingen, gebaren, gezichtsuitdrukkingen en expressieve kleuren – maar waar ze het over willen hebben, wordt niet zomaar duidelijk. Kijkend naar enkele, recente schilderijen van Kamilė kunnen we ons afvragen: wat doet die liggende, rode figuur op het schilderij ‘Deadline’ (2021) en waarom heeft de staande, oranje figuur in ‘Cleaner’ (2021) haar hoofd verloren? Waarom zijn de vier blauwe, zittende figuren in ‘Crying on the Hill’ (2020) zo triest en wat doet die volumineuze, gele figuur in ‘Vista’ (2020) boven op die kluwen blauwe mensen? De titels kunnen ons een beetje op weg helpen, maar we komen pas dichter bij de schilderijen als ons iets van de gedachtewereld en werkwijze van de kunstenaar bekend is.

            Kamilė begint niet zomaar met schilderen. De werkelijkheid waarin zij zich bevindt vormt aanleidingen voor haar schilderijen. Deze kunnen voortkomen uit haar dagelijks leven en haar praktijk als jonge kunstenaar, zoals de stemming bij het halen van een deadline of de ervaring van moeten werken naast een kunstpraktijk. Vaker nog is de maatschappij de leverancier van ergernissen over de problemen, waarmee bijvoorbeeld migranten te maken krijgen of over de uitbuiting van velen door enkele, machtige individuen. Kamilė ergert zich aan zowel kleine als aan grote zaken: van de dagelijkse onbeschoftheid van weggebruikers tot aan de grove onrechtvaardigheden binnen het huidige kapitalistische systeem. 

            Dergelijke irritaties kunnen in flinke boosheid uitmonden en zetten haar op twee manieren aan om in actie te komen: het maken van schilderijen en het vergaren van kennis over de werkingen van systemen, zoals het kapitalisme en de reacties daarop door bijvoorbeeld het feminisme. Op de hoogte zijn van dit laatste, vindt zij belangrijk, omdat zij de maatschappelijke werkelijkheid wil begrijpen, waarin we leven. Zoals meer van haar leeftijdsgenoten is Kamilė kritisch op haar omgeving, maar bij haar kan deze houding ook gekleurd zijn door haar afkomst uit Litouwen. Gedurende de 20ste eeuw maakte dit land onderdeel uit van de Sovjetunie; pas in 1990 werd het onafhankelijk. Hoewel Kamilė na die tijd geboren is, kan de plotselinge overgang van een communistisch naar een kapitalistisch systeem, die zich gedurende haar jeugd voltrok, haar kritische houding hebben aangewakkerd.

10 feb 2022

kamilė česnavičiūtė | opening

 kamilė česnavičiūtė opening Nine Seas Away





foto:  Robert Mulder

foto:  Robert Mulder



Kamilė Cesnavičiūtė; exhibition build-up

kamilė česnavičiūtė
born in Vilnius, Lithuania, 1996
currently living and working in Groningen, Netherlands


NINE SEAS AWAY