6 jul 2025

zaaltekst David Stroband bij Radina Kordova you raised me to believe i should be timid;

 NL

you raised me to believe i should be timid  Radina Kordova 

Block C   14 juni – 5 juli 2025

 

Kunstruimte Block C heeft zich ontwikkeld tot een plek waar uiteenlopende verhalen vanuit een artistiek perspectief resoneren. Deze ruimte fungeert regelmatig als ontmoetingsplek waar kennis en ervaringen op een open en betrokken manier worden uitgewisseld. Block C is gehuisvest in een voormalig pakhuis waar ooit ijs werd bewaard; dit is nog steeds terug te zien in de dikke muren die ooit de buitenwereld moesten buitensluiten. In tegenstelling tot de geïsoleerde ruimte die het ooit was, nemen verschillende 'buitenwerelden' deze plek nu in beslag, wat een vruchtbare uitwisseling van ideeën en ervaringen mogelijk maakt.

 
Vanaf 14 juni is Block C voorzien van een drinkfontein met stromend water. 
Het is het nieuwste werk van de in Bulgarije geboren kunstenaar Radina Kordova (Varna, 1994). 
Radina studeerde in 2019 af met een bachelor in de beeldende kunst aan Academie Minerva en 
voltooide in 2023 de masteropleiding 'MadTech' aan het Frank Mohr Instituut. In haar artistieke 
praktijk reflecteert ze op persoonlijke ervaringen en collectief geheugen, waarbij ze put uit culturele 
en ecologische thema's, waarin hydrofeministische ethiek, 'deep listening' en storytelling een 
entrale rol spelen. Radina maakt installaties waarin sculpturen worden geactiveerd. Geluid 
(vaak gespeeld op zelfgebouwde instrumenten), spraak, zang en poëtische tekst zijn essentiële c
omponenten. Haar artistieke visie draait om de wens om te onderzoeken hoe we ons tot elkaar en 
de meer-dan-menselijke wereld kunnen verhouden. Ze gebruikt storytelling en het medium geluid 
om alternatieve, toekomstgerichte perspectieven te verwoorden en te verbeelden. 
 
In haar eerste solotentoonstelling in Block C verdiept Radina Kordova zich in de Bulgaarse folklore 
en het culturele geheugen door levenservaringen te confronteren. Ze heeft een drinkfontein gebouwd 
waarin ze een performance van ongeveer 15 minuten uitvoert die de Bulgaarse folkloregeest 
Samodiva opnieuw vormgeeft en belichaamt. Traditioneel worden drinkfonteinen, bekend als 
cheshmi, in Bulgarije gezien als plekken waar mensen kunnen samenkomen, kletsen, roddelen en 
een verfrissende slok water kunnen nemen. De fonteinen zijn wijdverspreid in het land; sommige 
komen uit een natuurlijke bron, andere zijn gebouwd om religieuze of culturele redenen. Ook dieren 
drinken ervan, en er wordt nog steeds water verzameld om de huishoudelijke voorraden aan te vullen.
In het verleden werd dit werk door vrouwen gedaan.

 

De Samodiva, beschreven in de voorchristelijke Slavische mythologie als een etherische vrouwelijke geest, wordt geassocieerd met water, bossen, wind en ongetemde vrouwelijke energie. De Samodiva's worden zowel vereerd als gevreesd; Ze worden gezien als mooi en verleidelijk, maar ook gevaarlijk en verontrustend. Samodiva’s kunnen worden beschouwd als bewakers van de cheshmi, die er zingen, verleiden en straffen. Hierdoor wordt het een plek van conflict tussen de gedomesticeerde vrouwelijke rol en de wilde vrouwelijke geest. De drinkfonteinen worden daarom niet alleen gezien als waterbronnen, maar ook als liminale ruimtes, overgangsplaatsen waar het rijk van de geesten (het bovennatuurlijke) samensmelt met de mensenwereld.

 

In het weekend van de opening zijn in Bulgarije de jaarlijkse midzomervieringen, de Rusalkaweek, een folkloristische tijd en rituele bijeenkomst, waarin de wereld zich tussen twee werelden bevindt. Deze rituele viering kan ook als liminaal worden gezien. De term’ liminaal’ verwijst naar een overgangs- of tussenruimte waar tegenstellingen lijken te vervagen. Ze kan ook worden begrepen als een drempel of overgangszone, waarbij Radina een parallel trekt met de hedendaagse representatie van vrouwen. Haar perspectief op vrouw-zijn is gevormd door haar jeugd in het hedendaagse Bulgarije, waar de visie op vrouwen diep begraven ligt in de patriarchale geschiedenis. Vanaf de tijd van mythen en volksverhalen, via de heerschappij van het Ottomaanse Rijk, het christendom, de Sovjetinvloed en de moderne tijd, worden vrouwen overwegend afgebeeld als timide, gehoorzaam, objecten van verlangen en verovering.

 
Met deze performance wil Radina de manier waarop deze waarden de vrouwelijke identiteit in 
Oost-Europa hebben gevormd ter discussie stellen door vulgair taalgebruik, maatschappelijke 
verwachtingen en overgeërfde familie-ethiek te memoreren en te heroveren.

In de post-Ottomaanse periode en tijdens het christendom werden vrouwen afgeschilderd en geclaimd als objecten van verlangen die zich verlegen en passief gedroegen. Door zich te verhouden tot haar verleden en er tegelijkertijd radicaal afstand van te nemen probeert ze haar eigen vrouwelijke identiteit te versterken. Na tien jaar in West-Europa te hebben gewoond,

beschouwt ze de cultuur waarin ze opgroeide met meer scherpte. Deze observaties en onderzoeken naar haar afkomst en culturele wortels kenmerken het werk van veel kunstenaars uit de jongere generatie. Ze maken deel uit van een meer geglobaliseerde wereld, waarin mensen vaak buiten hun geboorteland wonen en studeren, meer reizen en beter

toegerust zijn om kenmerken van andere culturen te absorberen, waardoor er meer ruimte ontstaat om hun eigen cultuur te onderzoeken.

 

Tijdens haar performance belichaamt Radina de geest van de Samodiva. Ze ligt en staat in de cheshma, waar water continu stroomt. Haar lange, gevlochten haar is verweven met de rand van de fontein waardoor ze er deel van uitmaakt, eraan verbonden is. Met deze ritueel gekleurde gebeurtenis verbeeldt Radina de mythe van het begraven van iemands schaduw in de basis van een bouwwerk. Zodra een schaduw is gegraveerd, sterft de levende persoon; meestal waren dit vrouwen die niet aan de roep van een geliefde gehoor hadden gegeven of bevelen opgevolgd.

 

Radina performt, door te praten, zingen, fluisteren en schreeuwen in het Engels en Bulgaars. Deze teksten, aangebracht op haar vinfernagels, klinken als een bezwering. Met behulp van deze bezwering haalt ze woorden en zinnen terug die vrouwen, en Radina zelf, vaak hebben gehoord. 

Door vulgaire taal te gebruiken en door haar vurige voordracht van gesproken en gezongen teksten, wil ze toxische mannelijkheid, twijfelachtige relatiewaarden en interpretaties die door de geschiedenis heen zijn overgeleverd, zoals zuiverheid en gehoorzaamheid, afwijzen. Het specifieke taalgebruik belichaamt een openlijk patriachale cultuur. Na het lezen van haar teksten trekt ze haar vingernagels eruit, knipt ze haar vlechten af en verlaat ze de fontein om er niet langer aan gebonden te zijn. 

 

Dit werk, getiteld “ you raised me to beleieve i should be timif” (je hebt me opgevoed om te geloven dat ik timide zou moeten zijn), vertegenwoordigt een nieuwe ontmoeting met haarzelf. Traditionele portretten van vrouwen bestaan natuurlijk niet alleen in Oost-Europa, maar wereldwijd. Radina grijpt naar de folklore van haar thuisland om verontrustende, overgeërfde normen te bekritiseren en traditionele perspectieven te doorbreken met de verfrissende kracht die een drinkfontein kan uitstralen. Ze hoopt gesprekken rond de chesma op gang te brengen en nodigt bezoekers uit om een offer mee te nemen: een kruid, een rode draad of een steen om aan de voet ervan te leggen, 

in navolging van de tradities van de Rusalka-week.

 

Radina Kordova en David Stroband




ENG

Art space Block C has developed into a place where diverse stories resonate from an artistic perspective. This space regularly functions as a meeting point where knowledge and experiences are exchanged in an open and engaged manner. Block C is housed in a former warehouse where ice was once stored; this can still be observed in the thick walls that once had to shut out the outside world. In contrast to the isolated space it once was, various ‘outside worlds’ now take over this place, enabling fertile exchanges of ideas and experiences.

Starting June 14, Block C will host a drinking fountain with running water. It is the latest work by the Bulgarian-born artist Radina Kordova (Varna, 1994). Radina graduated with a BA in Fine Arts from Academie Minerva in 2019 and completed the ‘MadTech’ Master’s program at the Frank Mohr Institute in 2023. In her artistic practice, she reflects on personal experiences and collective memory, drawing on cultural and ecological themes, in which hydrofeminist ethics, deep listening, and storytelling play a central role. Radina creates installations in which sculptures are activated. Sound (often played on self-built instruments), speech song, and poetic text are essential components. Her artistic vision centers on the desire to explore how to relate to each other and the more-than-human world. She uses storytelling and the medium of sound to articulate and imagine alternative, future-oriented perspectives.

In her first solo show at Gallery Block C, Radina Kordova delves into Bulgarian folklore and cultural memory by confronting lived experiences. She has built a drinking fountain in which she will perform a roughly 15-minute piece that reimagines and embodies the Bulgarian folklore spirit, Samodiva. Traditionally, in Bulgaria, drinking fountains, known as cheshmi, are seen as places where people can gather, chat, gossip, and take a refreshing sip of water. The fountains are widespread across the country, some of them coming from a natural source like a spring, others built for religious or cultural reasons. Animals also drink from them, and water is still collected to replenish the household supplies. In the past, this has been work carried out by women.

The Samodiva, described in pre-Christian Slavic mythology as an ethereal female spirit, is associated with water, forests, wind, and untamed feminine energy. The Samodivas are both revered and feared; they are seen as beautiful and seductive, but also dangerous and unsettling. They can be seen as guardians of the cheshmi, singing, seducing, and punishing near it, turning it into a place of conflict between the domesticated female role and the wild feminine spirit. The drinking fountains are therefore not only seen as water sources but also as liminal spaces, places of transition where the realm of spirits (the supernatural) merges with the human world.

On the weekend of the opening, Bulgaria celebrates the annual Midsummer festivities, the Rusalka Week — a folkloric period and ritual gathering in which the world exists between two realms. This ritual celebration can also be seen as liminal. The term liminal refers to a space of transition or in-between, where opposites seem to blur. It can also be understood as a threshold or transitory zone, from which Radina draws a parallel with modern-day women's representation. Her perspective on womanhood is shaped by growing up in contemporary Bulgaria, where the country’s view on women is deeply buried in its patriarchal history. From the time of myths and folklore tales, through Ottoman Empire rule, Christianity, Soviet influence, and modern day, women have been predominantly represented as timid, obedient, objects of desire and conquest.

Through this performance, Radina wants to challenge how these values have shaped female identity in Eastern Europe by recalling and reclaiming vulgar language, societal expectations, and inherited family ethics. In the post-Ottoman period and during Christianity, women have been portrayed and claimed as objects of desire who display timid and passive behavior. By relating to her past while also radically distancing herself from it, she seeks to strengthen her own female identity. After living in Western Europe for ten years, she perceives the culture in which she grew up with greater clarity. These observations and investigations into her origin and cultural roots characterize the work of many younger-generation artists. They are part of a more globalized world, in which people often live and study outside their country of birth, travel more, and are better equipped to absorb characteristics from other cultures, thus creating more space to investigate their own.

During her performance, Radina embodies the spirit of the samodiva. She lies and stands inside the cheshma, where water is continuously flowing, and her long, braided hair is intertwined with the edge of the fountain, making her part of it, bound to it. This depicts the myth of burying someone's shadow within the base of a structure. Once a shadow has been engraved the living person perishes; usually this has been women who have not responded to a lover's calling or complied with orders.

Radina vocally narrates by talking, singing, whispering and screaming in English and Bulgarian, parts of what seems to be an incantation, from her fingernails. Through this incantation, she reclaims words and phrases that women, and Radina herself, have often heard. By using vulgar language and, through her fiery delivery of spoken and sung texts, she begins to reject toxic masculinity, questionable relationship values, and interpretations handed down through history, such as purity and obedience. The specific use of language embodies an overtly patriarchal culture. After reading her texts, she tears out her fingernails, cuts off her braids, and leaves the fountain, no longer bound to it.

This work, titled “you raised me to believe I should be timid;”, represents a new encounter with herself. Traditional portrayals of women, of course, exist not only in Eastern Europe but worldwide. Radina reaches toward the folklore of her homeland to critique unsettling inherited norms and break open traditional perspectives with the refreshing power that a drinking fountain can radiate. She hopes to spark conversations around the cheshma and invites visitors to bring an offering: a herb, a red thread, or a stone to place at its base, echoing the traditions of Rusalka Week.

Radina Kardova and David Stroband.