10 sep 2019

After Hiroshima elin o'Hara slavick zaaltekst door Ruby de Vos



for English, please see below



elin o’Hara slavick - After Hiroshima
Ruby de Vos

Spookachtig witte vormen zweven in een diepblauw achtergrond. Soms zijn hierin voorwerpen herkenbaar: een fles, een bakje, een theepot. Andere objecten zijn lastiger te duiden, lijken slechts fragmenten te zijn, waarvan is niet helemaal duidelijk. Daartussen hangen een aantal zwart-witte prints. Ze laten verschillende texturen zien: bij twee iseen weerbarstig reliëf, de derde iets wat op het eerste gezicht misschien doet denken aan een zwart-wit foto van een vuurwerk.

Veel van deze werken werden gemaakt in 2008, toen elin o’Hara slavick, een kunstenaar uit de Verenigde Staten, enkele maanden in Hiroshima verbleef. Andere werden de afgelopen tien jaar bij herhaaldelijke bezoeken gemaakt. Al van jongs af aan had slavick samen met haar ouders en broers en zussen het atoombombardement van de Japanse stad herdacht, en het wereldwijde geweld van de VS had altijd al een grote rol gespeeld in haar werk. Maar hoe verbeeld je zulke tomeloze vernietiging als die van Hiroshima?

slavick ging aan het werk in het archief van het Hiroshima Peace Memorial Museum. Dit archief bevat meer dan 90.000 voorwerpen, gedoneerd door overlevenden of door familieleden. Veel van de objecten zijn gesmolten of vervormd door de enorme hitte en kracht van de atoombom, en kwetsbaar geworden met het vergaan van de tijd. slavick plaatste deze objecten op lichtgevoelig papier en stelde deze voor korte tijd bloot aan het zonlicht. Wanneer deze platen worden afgespoeld met water, wordt het belichte deel blauw, terwijl het bedekte deel wit blijft. We zien dus niet zozeer een directe representatie van het object zelf, maar eerder een permanente schaduw achtergelaten door de zon.

Al deze objecten worden zorgvuldig bewaard in het archief, maar Hiroshima is zelf ook een soort archief, de herbouwde stad een palimpsest van herinneringen aan de bom. De zwart-witte werken met reliëf vangen deze gelaagdheid, het geweld dat besloten ligt onder de straatstenen. slavick maakte eerste frottages, door vellen papier op de grond te leggen en met krijt de textuur over te nemen. De werken die hieruit voortkwamen gebruikte ze vervolgens als negatieve, om zo fotografische prints te drukken. Het laatste beeld, Lingering Radiation, met de haast sprankelende sterretjes, is een autoradiografie en werd gemaakt door overblijfselen van een boom uit het archief. op röntgenfilm te leggen. De film zich ontwikkelde door de blootstelling aan straling die in het fragment was overgebleven.

Het project After Hiroshima begon met een focus op kernwapens, maar in 2015 gaf slavick het een vervolg in de Fukushima, waar in 2011 een kernramp plaatsvond. Hierdoor werd een groot gebied rondom de kerncentrale Fukushima Dai-ichi onbewoonbaar. slavick bracht een dag door in dit afgesloten gebied, en maakte daar wederom cyanotypies, waarvan er een aantal ook in Block C te zien zijn. Op deze manier wordt zichtbaar hoezeer de geschiedenis van kernwapens en kernenergie verwikkeld met elkaar zijn.

De methodes die door slavick gebruikt worden, waarbij aanraking steeds centraal staat, stelt de kijker voor een vraag waar slavick wellicht ook mee heeft geworsteld: hoe kunnen we toenadering zoeken tot deze geschiedenis, en tegelijkertijd haar haar onbegrijpelijkheid onderkennen? After Hiroshima, met alle vragen die het oproept over exposure, of blootstelling, aan licht, geweld, straling, geschiedenis, en kunst kan gezien worden als een onderzoek naar die vraag.

Het werk uit Hiroshima is samengebracht in het boek After Hiroshima (2013), dat opent met een gedicht van de Japanse dichter Mizuno Jun’chi. Het eindigt zo:

you who come to Hiroshima
when you walk through this town
please do always
walk quietly

Het gedicht is een passende beschrijving van slavick’s werk. Hier geen paddenstoelwolken, geen spektakel van massavernietiging – enkel eenvoudige en verstilde beelden van individuele objecten. After Hiroshima loopt stilletjes, maar met hypergefocuste aandacht door de herinnering van de stad die op 6 augustus 1945 doelwit werd van de eerste atoombom gebruikt in oorlog.


****

elin o’Hara slavick - After Hiroshima
Ruby de Vos

Ghostly white shapes hover within a dark blue background. Sometimes, it is possible to recognize an artifact: a bottle, a bowl, a teapot. Other objects are harder to identify, appearing simply as fragments, of what is not exactly clear. Interspersed are black-and-white photographic prints. These works show different patterns: two have a rough looking texture, while the third on first sight perhaps evokes associations with a black-and-white photograph of fireworks. 

Many of these works were made in 2008, when US-based artist elin o’Hara slavick stayed for several months in Hiroshima. Others were made upon many return visits over 10 years. Already from a young age, slavick had commemorated the bombing of the Japanese city together with her parents and siblings, and US military violence plays an important role in much of her work. But how do you represent such utter destruction as that of Hiroshima?

slavick began her work in the archive of the Hiroshima Peace Memorial Museum. This archive contains more than 90.000 objects, donated by survivors or family members. Many of the objects have melted out of shape due to the enormous heat and power of the atomic bomb. They have become brittle with time’s passing. slavick carefully placed these objects on light-sensitive paper, and exposed them briefly to the sun. When the exposures are rinsed, the exposed part turns blue, while the covered part remains white. We don’t see so much a direct representation of the object itself, then, but rather a permanent shadow traced by the sun.

All these objects have been carefully preserved in the archive, but Hiroshima itself is also like an archive, the rebuilt city a palimpsest of memories of the bomb. The black-and-white works capture these multiple layers, the violence that is hidden beneath the paving stones. slavick first made rubbings, by putting sheets of paper on the ground and tracing the texture with crayon. She then used the resulting images as negatives, in order to create photographic prints. The final image, Lingering Radiation, with the almost sparkling stars, is an autoradiograph. It was made by putting the remains of an A-Bombed tree on X-ray film, which developed through exposure to radiation that remained in the tree fragment.

The project After Hiroshima began with a focus on nuclear weapons, but in 2015 slavick continued in Fukushima, the site of a nuclear disaster in 2011. Because of this, a large area around the nuclear power plant Fukushima Dai’ichi became uninhabitable. slavick spent days in this exclusion zone, and returned for a week to make cyanotypes in an evacuated school, some of which are on view in Block C this week. slavick’s later work thus highlights the entangled history of nuclear weapons and nuclear energy.

The choice for these methods, all of which foreground a mode of intimate touch, forces the viewer to reckon with a question that slavick perhaps struggled with as well: how can we get closer to this nuclear history, and at the same time acknowledge its incomprehensibility of total annihilation? After Hiroshima, with all the questions it raises about exposure – to light, violence, radiation, history, and art – can be seen as an exploration of that question. 

The work from Hiroshima is collected in the book After Hiroshima (2013), which opens with a poem by the Japanese poet Mizon Jun’chi. It concludes:

you who come to Hiroshima
when you walk through this town
please do always
walk quietly

The poem suits slavick’s work. Here there are no mushroom clouds, no spectacles of mass destruction – only the sober and quiet images of objects that carry their history within them. After Hiroshima walks quietly, but with hyper-focused attention through the memory of the city which on 6 August 1945 became the target of the first atomic bomb ever used in war.